Op een stralende ochtend in de herfstvakantie loop ik samen met de kinderen mijn eerste etappe aan de kust. Ik dacht dat ze na eerdere traantjes en nukkigheid wat huiverachtig tegenover dat voornemen zouden staan, maar na goede zomerse ervaringen in Oostenrijk en de belofte van zon, zee en ijscrèmezabberen zien ze het dan toch al snel wonderwel zitten. In ongeveer 4,5 uur effectief stappen we van De Panne naar Nieuwpoort, in totaal bijna 18 km.

We parkeren op het nog verlaten terrein aan bezoekerscentrum De Nachtegaal. Iedereen krijgt een rugzakje om met eigen proviand, en gelukkig net niet zingend trekken we de Oosthoekduinen in. De sfeer zit goed, de jonge honden zijn uitgelaten.

We veren op van de laatste vers gevallen bladeren. De getorste nakende struwelen zijn verre neven van het Dansende Bos op de Koerse Schoorwal, en gewoon hier, in de mosduinen en het duingrasland van De Panne, waan ik me even vele einders ver weg, in Litouwen en Rusland, in de naald- en berkenbossen aan de Oostzee.

Af en toe snijden we door een stuk bewoonde wereld. Naast sporthal Den Oosthoek vinden we na ruim een kilometer al een hoogteparcours. De onderste niveaus zijn vrij toegankelijk, en meteen wordt duidelijk dat dergelijk speeltuig een ongelooflijke aantrekkingskracht bezit: uiteraard op de kinderen, die elkaar achterna dollen en als halfwassen slingerapen spagaats hun klimding doen, maar ook op mij – het duurt niet lang of ik liaan gibbonsgewijs van touw naar touw, binnensmonds oerkreten slakend … om uiteindelijk, ik geef het ruiterlijk toe, gelukkig zonder veel erg nogal klunzig tegen een van de pijlers te smakken. Maar wie maalt om een beurse plek min of meer bij dit soort onbetaalbare zorgeloosheid?

In Sint-Idesbald heeft een meermin-mural al evenveel plezier. Zorgeloos geniet ze van haar zielensprong op de muren van Home Mathilde Schroyens, het in 2014 teloorgegane jeudgvakantiecentrum van vzw Kindervreugd. Decennialang vierde hier de Antwerpse jeugd zeeklassen en strandvakanties, nu klinkt er enkel het zilte fluiten van de wind. Ik hoop op een herbestemming met een hart voor nostalgie.

Over een veerooster lopen we de begrazingszone van de Noordduinen in. Ezels doen zich tegoed aan de stugge vegetatie.

Op de eerste echte helling al zijn de kinderen niet meer te houden: er moet gesprongen, gerold, geschreeuwd. Ik geef hun groot gelijk, en vier de teugels. Het zand in de schoenen nemen we erbij.

In Koksijde prijkt statig de Hoge Blekker, de hoogste duinrug van ons land. Helm- en duinzwenkgras wisselen af met duindoorn en ligusters. Opnieuw worden er registers opengetrokken die schril afsteken tegen het verstilde herfstlandschap. Een meegesmokkeld balletje vliegt door het zwerk.

We lopen verder, de Doornpanne in, een begraasd gebied met stuifduinen, dichtbegroeide pannen en gefixeerde binnenduinen.

Een korte miezerbui waait zo over, en in de pastelhemel verschijnt een uitgewassen regenboog.

Op een panoramaplatform zoeken we samen zichtlijnen, ankerpunten. In de verte zien we al de bonkige torens en zadeldaken van de Sint-Niklaaskerk van Oostduinkerke. Een man schildert en plein air – ook iets met ezels.

Boven de middendoorgang in de westtoren van de imposante kerk hangt een gigantische gekruisigde Christus, naar ik lees het grootste gegoten terracottabeeld ter wereld. Een van de aartsvaders is er met zijn kippen bij om een graantje mee te pikken van het marktse leven op het plein.

Intussen slaat in golven de vermoeidheid toe. Beurtelings wordt er gemokt, gebokt en gesjokt. Af en toe pauzeren is echt wel nodig, maar het meegebrachte knabbelgoed doet wonderen. Het is hier nochtans erg mooi, met duizend tinten groen, blauw en geel.

Een hoge rug wordt bedwongen, en we pauzeren even voor een kiekje voor het arbeidende thuisfront.

Via een veesas lopen we dan het laatste aaneengesloten duinengebied van vandaag in: eerst de Spelleplekke, dan Ter Yde. De namen klinken even exotisch als vertrouwd.

Het stuift door de aangetrokken wind, en middelman is opeens niet meer vooruit te branden. Met mijn buff als zandvisier weet ik hem ten langen leste toch te motiveren om de vlakte over trekken. Dat doen we in verspreide slagorde: tegen de elementen is het uiteindelijk ieder voor zich.

We kruisen de drukke Albert I-laan, en in de Zeebermduinen passeren we een relict uit WW2, het Duitse Widerstandsnest Waldersee. Zulke weerstandsnesten vormden het kleinste type infanteriesteunpunt in de Atlantikwall, en moesten de gaten dichten tussen zwaarder bewapende stellingen. Nu is het er stil.

En dan zien we ze na al die uren van dichtbij, de Noordzee. Het waait nog steeds oerend hard, en op de baren halen kitesurfers halsbrekende kunsten uit. We houden even halt bij dat spektakel, en gaan er zelfs even bij liggen, middelman op kop.

Eindelijk lopen we Nieuwpoort-Bad binnen, even nog op het strand, tot we op de dijk een crèmerie ontwaren en we ons allemaal twee bollen gunnen. We zijn niet zo van de hoorntjes, en gestaag onze kuipjes lepelend laven we ons op de verharde boulevard.

We kijken op een ware muur van appartementen, waarvan de vrije zeeblik de
doorkijk naar het hinterland verspert. Maar het geeft geen pas ons daarom druk te maken: ook dit is Vlaanderen, en het is lovenswaardig dat het grote routepad ook deze zijde van onze gecollectiviseerde kust laat zien. Onverbloemd – warts and all.

Na dit passend contrapunt, aan de monding van de IJzer, gaan we op zoek naar de Kusttram, die ons gezwind en veilig autowaarts spoort.

Meer foto’s: